Triển khai mô hình 5S – Gieo mầm ý thức kỷ luật và môi trường học đường sạch đẹp tại Gia Lai

Thông qua việc áp dụng mô hình 5S tại bốn trường THPT trên địa bàn tỉnh, Gia Lai đang từng bước xây dựng môi trường học tập ngăn nắp, sạch đẹp và hiện đại. Mô hình không chỉ cải thiện điều kiện vật chất mà còn góp phần hình thành ý thức kỷ luật, tinh thần tự giác và văn hóa học đường tích cực cho học sinh.

5S là công cụ quản lý nổi bật trong cải tiến năng suất và văn hóa tổ chức, gồm 5 bước: Sàng lọc – Sắp xếp – Sạch sẽ – Săn sóc – Sẵn sàng. 5S không chỉ đơn thuần là dọn dẹp, mà là một phương pháp giúp hình thành tư duy kỷ luật, trách nhiệm và tự quản tại từng vị trí làm việc. Khi được áp dụng vào môi trường trường học, đặc biệt là các trường THPT công lập, 5S tạo ra môi trường học đường ngăn nắp – an toàn – tích cực, góp phần nâng cao ý thức gìn giữ không gian chung cho học sinh và hỗ trợ hiệu quả công tác quản lý nội bộ. Đây cũng là nền tảng thuận lợi để nhà trường từng bước tiếp cận các hệ thống quản lý chất lượng giáo dục hiện đại trong tương lai.

Hướng đến xây dựng môi trường giáo dục văn minh, hiệu quả và thúc đẩy ý thức kỷ luật từ những hành động nhỏ nhất trong học đường, Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Gia Lai đã triển khai nhiệm vụ khoa học và công nghệ cấp tỉnh: “Xây dựng các mô hình điểm nâng cao năng suất chất lượng dựa trên việc áp dụng các hệ thống, tiêu chuẩn, công cụ cải tiến năng suất và các giải pháp khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo cho các doanh nghiệp tỉnh Gia Lai”, do Công ty TNHH STI Việt Nam chủ trì thực hiện.

Trong khuôn khổ nhiệm vụ này, mô hình thực hành tốt 5S đã được áp dụng thí điểm tại 4 trường THPT: Lý Thường Kiệt, Trần Cao Vân, Lương Thế Vinh và Nguyễn Chí Thanh. Mô hình nhằm hướng đến xây dựng môi trường học đường sạch sẽ, ngăn nắp và hiệu quả trong quản lý vận hành trường lớp, đồng thời giúp học sinh hình thành thói quen giữ gìn không gian học tập, từ đó nâng cao ý thức tổ chức kỷ luật và trách nhiệm cộng đồng.

Tại Trường THPT Lý Thường Kiệt (thị xã Ayun Pa), dù điều kiện cơ sở vật chất còn hạn chế, nhà trường đã thể hiện sự quyết tâm cao trong việc cải thiện môi trường học tập thông qua việc triển khai mô hình 5S. Các chuyên gia của dự án đã khảo sát thực trạng nhiều khu vực như lớp học, phòng thực hành, khu vệ sinh, hành lang, sân trường… Từ đó, một kế hoạch thực hiện 5S được thiết kế chi tiết với các bước: sàng lọc, sắp xếp, sạch sẽ, săn sóc và sẵn sàng. Ban giám hiệu huy động sự tham gia tích cực của toàn thể giáo viên và học sinh, đồng thời bước đầu hình thành hệ thống tuyên truyền nội bộ, cam kết duy trì và sơ đồ phân công vệ sinh theo khu vực chức năng.

Đào tạo nhận thức chung hoạt động 5S tại Trường THPT Lý Thường Kiệt

Tại Trường THPT Trần Cao Vân (huyện Chư Sê), mô hình 5S được triển khai bài bản với sự chỉ đạo sát sao từ Ban giám hiệu. Cơ sở vật chất khá đồng bộ giúp việc sắp xếp, gắn nhãn, dọn dẹp và bảo trì trở nên thuận tiện. Các phòng ban như phòng Đoàn, khu hành chính, lớp học… được tổ chức lại theo tiêu chí “ngăn nắp – khoa học – tiện lợi”. Từng khu vực được phân công trách nhiệm cụ thể và kiểm tra định kỳ. Từ một hoạt động quản lý đơn giản, mô hình 5S đã dần lan tỏa thành nét văn hóa trường học, giúp học sinh hình thành ý thức trật tự, gọn gàng trong học tập và sinh hoạt.

Họp triển khai thực hiện 5S với BGH Trường THPT Trần Cao Vân

Trường THPT Lương Thế Vinh (huyện Kbang), mô hình 5S được triển khai đồng thời với các chương trình xây dựng nếp sống học đường văn hóa. Dưới sự hướng dẫn của các chuyên gia từ Công ty STI Việt Nam, nhà trường đã thành lập các nhóm phụ trách khu vực, tổ chức rà soát và đánh giá từng không gian: lớp học, phòng bộ môn, phòng truyền thống, thư viện, sân thể dục... Qua đó, kế hoạch cải tiến chi tiết được xây dựng dựa trên thực tế, kèm theo phân công cụ thể để triển khai đồng bộ. Hoạt động 5S tại đây được lồng ghép trong giờ sinh hoạt lớp, hoạt động ngoại khóa, góp phần làm thay đổi rõ nét môi trường học tập.

Đào tạo nhận thức chung hoạt động 5S tại lớp học

Đối với Trường THPT Nguyễn Chí Thanh (TP Pleiku), với quy mô học sinh đông và không gian đa dạng, việc triển khai 5S giúp nhà trường có cơ hội rà soát lại toàn bộ hệ thống quản lý vệ sinh, trật tự nội bộ. Từ khảo sát thực trạng ban đầu, ban giám hiệu đã phối hợp xây dựng kế hoạch hành động chi tiết: phân công nhiệm vụ đến từng lớp, tuyên truyền trực quan bằng bảng biểu sinh động và tổ chức hoạt động trải nghiệm 5S định kỳ theo tuần, tháng. Dù mới ở giai đoạn khởi động, nhưng mô hình đã góp phần tăng tính chủ động trong công tác quản lý và nhận thức của học sinh về trách nhiệm cá nhân trong gìn giữ môi trường chung.

BGH trường THPT Nguyễn Chí Thanh phát động chương trình áp dụng 5S

Thông qua sự hỗ trợ từ đội ngũ chuyên gia của Công ty TNHH STI Việt Nam, các trường học không chỉ dừng lại ở việc cải thiện không gian mà còn từng bước xây dựng nền tảng tiếp cận các phương pháp quản lý chất lượng hiện đại. Mô hình 5S bước đầu chứng minh tính hiệu quả và khả thi cao khi được áp dụng một cách linh hoạt, phù hợp với điều kiện thực tế và đặc thù giáo dục phổ thông. Trong thời gian tới, Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Gia Lai sẽ tiếp tục mở rộng mô hình này tới các cơ sở giáo dục khác trên địa bàn, góp phần xây dựng một thế hệ học sinh kỷ luật, chủ động và biết trân trọng không gian học tập của mình.