Áp dụng mô hình LEAN – Bước tiến mới trong cải tiến chất lượng tại các cơ sở y tế tại Gia Lai
Hai cơ sở y tế tiêu biểu tại tỉnh Gia Lai đã được lựa chọn triển khai thí điểm mô hình quản lý tinh gọn LEAN nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ khám chữa bệnh. Bước đầu, mô hình đã giúp nhận diện các điểm nghẽn trong vận hành, cải thiện môi trường làm việc và tạo chuyển biến tích cực trong tư duy quản lý.
LEAN (Quản lý tinh gọn) là phương pháp cải tiến xuất phát từ sản xuất công nghiệp, hiện được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt trong ngành y tế. Cốt lõi của LEAN là loại bỏ các lãng phí không tạo ra giá trị, chuẩn hóa quy trình, rút ngắn thời gian chờ và tối ưu hóa dòng chảy công việc. Trong môi trường bệnh viện, nơi dòng bệnh nhân – thông tin – dịch vụ luôn luân chuyển liên tục, LEAN giúp nhận diện các điểm nghẽn trong vận hành, cải thiện trải nghiệm của người bệnh và nâng cao hiệu suất làm việc của đội ngũ y tế. Việc triển khai LEAN tại các cơ sở khám chữa bệnh công lập là bước đi cần thiết để từng bước hiện đại hóa hệ thống y tế cơ sở, lấy người bệnh làm trung tâm và hướng đến chất lượng phục vụ cao hơn.
Trong khuôn khổ nhiệm vụ khoa học và công nghệ cấp tỉnh “Xây dựng mô hình điểm nâng cao năng suất chất lượng dựa trên việc áp dụng các hệ thống, tiêu chuẩn, công cụ cải tiến năng suất và các giải pháp khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo cho các doanh nghiệp tỉnh Gia Lai”, do Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Gia Lai quản lý và Công ty TNHH STI Việt Nam chủ trì thực hiện, mô hình LEAN – quản lý tinh gọn đã được lựa chọn triển khai tại hai cơ sở y tế: Bệnh viện Mắt Cao Nguyên và Trung tâm Y tế thị xã An Khê.
LEAN được xem là một trong những phương pháp quản lý hiện đại và hiệu quả nhất hiện nay, đặc biệt phù hợp với lĩnh vực y tế – nơi mà việc giảm thiểu lãng phí, tối ưu hóa quy trình và nâng cao trải nghiệm người bệnh đang trở thành ưu tiên hàng đầu. Tại Bệnh viện Mắt Cao Nguyên, mô hình được triển khai với sự tham gia trực tiếp của ban giám đốc cùng đội ngũ nhân sự các khoa, phòng. Qua khảo sát thực trạng, bệnh viện đã bước đầu áp dụng 5S để cải thiện môi trường làm việc, sắp xếp dụng cụ y tế ngăn nắp và từng bước nhận diện các lãng phí tại các khâu như đăng ký khám, cấp phát thuốc và thanh toán. Một số thay đổi nhỏ nhưng mang lại hiệu quả rõ rệt như điều chỉnh vị trí ghế chờ để giảm ùn tắc, sắp xếp thuốc theo nhóm và áp dụng nguyên tắc FIFO nhằm hạn chế nhầm lẫn. Đặc biệt, bệnh viện đã bắt đầu xây dựng sơ đồ chuỗi giá trị trong quy trình khám chữa bệnh – một trong những công cụ quan trọng của LEAN giúp nhìn nhận toàn diện luồng giá trị cung cấp cho bệnh nhân.
Chuyên gia dự án hướng dẫn đánh giá tại bệnh viện Mắt Cao Nguyên
Không chỉ dừng lại ở cải tiến kỹ thuật, đội ngũ tại bệnh viện cũng được hướng dẫn thực hiện phân tích nguyên nhân gốc rễ để xử lý các điểm nghẽn vận hành. Mặc dù vẫn còn nhiều khó khăn trong việc đồng bộ hóa đào tạo, chuẩn hóa quy trình và áp dụng LEAN ở quy mô toàn viện, tinh thần cải tiến liên tục và sự chủ động của lãnh đạo bệnh viện đã tạo nền tảng tốt cho việc duy trì và mở rộng mô hình trong thời gian tới.
Trung tâm Y tế thị xã An Khê – đơn vị y tế công lập có quy mô 215 giường bệnh – cũng là một trong những mô hình điểm được lựa chọn trong đợt này. Tại đây, mô hình LEAN được triển khai tại các khoa khám bệnh, cấp cứu và dược. Qua khảo sát, đội ngũ chuyên gia đã nhận diện nhiều điểm cần cải tiến như kho dược chưa được tổ chức hợp lý, vật tư y tế để trực tiếp dưới sàn, và khu vực phát thuốc chưa đảm bảo tiêu chuẩn gọn – sạch – thuận tiện. Ngay sau đó, trung tâm đã bắt đầu triển khai các hoạt động phân loại, gắn nhãn, sắp xếp lại theo khu vực chức năng và từng bước hình thành thói quen 5S cho cán bộ nhân viên.
Đào tạo nhận thức chung về LEAN tại Trung tâm Y tế An Khê
Đáng chú ý, trung tâm đã chủ động xây dựng sơ đồ tiếp đón bệnh nhân trực quan tại khu vực khám bệnh, giúp người dân dễ dàng nắm bắt quy trình và giảm thiểu thời gian chờ đợi. Song song với đó, các quy trình chuẩn (SOP) bắt đầu được rà soát, cập nhật và minh họa bằng hình ảnh trực quan, góp phần đơn giản hóa thao tác và hạn chế sai sót. Mặc dù việc triển khai LEAN vẫn đang trong giai đoạn đầu, nhưng kết quả ban đầu cho thấy sự thay đổi về tư duy và cam kết của đội ngũ quản lý trong việc cải tiến chất lượng dịch vụ khám chữa bệnh.
Việc áp dụng mô hình LEAN tại hai cơ sở y tế tiêu biểu là minh chứng rõ ràng cho thấy tiềm năng cải tiến vượt bậc nếu có sự đồng hành đúng hướng từ các đơn vị chuyên môn. Với vai trò tư vấn – triển khai, Công ty TNHH STI Việt Nam đã đồng hành cùng các đơn vị y tế trong toàn bộ quá trình khảo sát, đánh giá và xây dựng kế hoạch cải tiến sát với thực tiễn. Phương pháp tiếp cận bài bản, linh hoạt, kết hợp giữa phân tích dữ liệu và quan sát thực tế đã giúp các cơ sở y tế áp dụng LEAN một cách hiệu quả và phù hợp.
Trong thời gian tới, Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Gia Lai sẽ tiếp tục nhân rộng mô hình LEAN tại các đơn vị y tế khác, góp phần xây dựng hệ thống y tế công hiện đại, vận hành hiệu quả và ngày càng lấy người bệnh làm trung tâm. Thành công bước đầu tại hai mô hình điểm lần này chính là nền tảng quan trọng để hiện thực hóa mục tiêu đó.