PEFC CoC: Chứng chỉ chuỗi hành trình sản phẩm – Đảm bảo nguồn gốc sản phẩm hợp pháp.

Làm thế nào để chứng minh một chiếc bàn gỗ không đến từ khu rừng bị tàn phá? PEFC CoC là câu trả lời. Bằng cách theo dõi và xác minh từng mắt xích (từ khu rừng bền vững đến xưởng chế biến và điểm bán lẻ) chứng nhận này đảm bảo tính minh bạch tuyệt đối, đáp ứng yêu cầu khắt khe nhất về nguồn gốc hợp pháp của sản phẩm.

PEFC CoC là gì?

PEFC là một chương trình chứng nhận quốc tế phi lợi nhuận, được thành lập năm 1999 tại Châu Âu, hoạt động như một cơ chế xác thực cho các hệ thống chứng nhận lâm nghiệp quốc gia độc lập. Chứng nhận Chuỗi Hành trình Sản phẩm của PEFC (PEFC CoC) là một chương trình được thiết lập nhằm theo dõi khả năng truy xuất nguồn gốc của các sản phẩm từ rừng trên phạm vi quốc tế.

PEFC CoC  Chứng nhận chuỗi hành trình sản phẩm (CoC)

Mục tiêu cốt lõi của PEFC CoC là cung cấp sự đảm bảo độc lập thông qua bên thứ ba rằng các vật liệu từ rừng được sử dụng trong sản phẩm cuối cùng có nguồn gốc từ các khu rừng được quản lý bền vững và các nguồn được kiểm soát.  Tiêu chuẩn quốc tế áp dụng cho Chuỗi Hành trình Sản phẩm là PEFC ST 2002. Tiêu chuẩn này thiết lập cầu nối liên tục từ rừng đến thị trường, theo dõi các sản phẩm từ cây và rừng từ nguồn bền vững đến sản phẩm cuối cùng. Thông qua việc áp dụng tiêu chuẩn này, các tổ chức có thể cung cấp thông tin chính xác và có thể kiểm chứng về nguồn gốc vật liệu.

Chứng nhận PEFC CoC có mối quan hệ liên kết trực tiếp với Chứng nhận Quản lý Rừng Bền vững (PEFC SFM -Sustainable Forest Management). PEFC FM chứng nhận rằng khu rừng được quản lý theo các yêu cầu kinh tế, xã hội và môi trường nghiêm ngặt, trong khi PEFC CoC là cơ chế theo dõi và xác minh vật liệu sau khi chúng rời khỏi khu rừng đã được chứng nhận PEFC SFM.

Tầm quan trọng của PEFC CoC

Tính đến tháng 3/2025, PEFC là hệ thống chứng nhận quản lý rừng bền vững lớn nhất thế giới, với gần 293 triệu ha rừng được chứng nhận. Về chuỗi hành trình sản phẩm, toàn cầu có 13.514 chứng chỉ PEFC CoC, bao phủ hơn 29.800 doanh nghiệp. Số lượng chứng chỉ CoC đang có xu hướng tăng nhanh đều đặn, cho thấy thị trường sản phẩm gỗ và giấy có chứng chỉ đang phát triển mạnh mẽ. Xu hướng này phản ánh sự quan tâm ngày càng lớn của doanh nghiệp trong việc minh bạch nguồn gốc, đáp ứng yêu cầu mua sắm bền vững và tuân thủ các chính sách ưu tiên sản phẩm có chứng nhận (ví dụ: mua sắm công tại Anh, Đức, Nhật Bản).

PEFC CoC

Theo số liệu của pefc.org

Tại Việt Nam, tính đến cùng thời điểm (T3/2025), đã có 139 chứng chỉ PEFC CoC được cấp, tương đương khoảng 139 doanh nghiệp. Mặc dù là một trong các nước xuất khẩu gỗ và lâm sản hàng đầu (ví dụ: xuất khẩu gỗ 6 tháng đầu năm 2025 đạt khoảng 8,2 tỷ USD), ngành gỗ Việt Nam đang chịu áp lực lớn từ các thị trường quốc tế. Chứng nhận PEFC CoC là công cụ then chốt giúp các doanh nghiệp này vượt qua rào cản xuất khẩu, đặc biệt là vào các thị trường khó tính (EU, Mỹ, Nhật Bản), nơi nhu cầu sản phẩm gỗ bền vững ngày càng tăng.

Chứng chỉ PEFC CoC đảm bảo minh bạch, truy xuất được nguồn gốc sản phẩm gỗ, giúp doanh nghiệp dễ dàng chứng minh tuân thủ các quy định pháp lý khắt khe. PEFC CoC khẳng định giúp tuân thủ các yêu cầu như Luật Gỗ EU (EUTR), Đạo luật Lacey của Mỹ, và đang phát triển module Hệ thống Thẩm định truy xuất nguồn gốc (DDS) để hỗ trợ doanh nghiệp đáp ứng Quy định về sản phẩm không gây suy thoái rừng của EU (EUDR). Với sự siết chặt của các quy định và yêu cầu cao từ khách hàng quốc tế (như các tập đoàn bán lẻ lớn), chứng nhận PEFC CoC ngày càng trở thành yếu tố bắt buộc để duy trì khả năng cạnh tranh và xuất khẩu bền vững cho doanh nghiệp lâm sản Việt Nam.

PEFC CoC phù hợp với doanh nghiệp nào

Tiêu chuẩn PEFC CoC phù hợp với mọi doanh nghiệp tham gia vào chuỗi cung ứng lâm sản, đặc biệt là các đơn vị có hoạt động mua bán, chế biến, hoặc phân phối sản phẩm có nguồn gốc từ rừng. Cụ thể gồm:

  • Doanh nghiệp chế biến và sản xuất: Đây là nhóm doanh nghiệp cốt lõi cần có chứng nhận CoC. Họ trực tiếp biến đổi nguyên liệu thô như gỗ tròn, dăm, mủ hoặc sợi thành sản phẩm trung gian hoặc thành phẩm – từ nhà máy cưa, sản xuất ván ép, nội thất, đến bột giấy và cao su.
  • Doanh nghiệp thương mại và phân phối: Các công ty mua – bán sản phẩm từ rừng, dù có hay không giữ hàng hóa vật lý, đều cần CoC để có thể tuyên bố sản phẩm PEFC hợp pháp.
  • Doanh nghiệp logistics có liên quan: Các đơn vị vận chuyển nằm trong chuỗi CoC, dù không cần chứng nhận riêng, vẫn phải tuân thủ kiểm soát nghiêm ngặt theo yêu cầu của chủ sở hữu chứng chỉ.

PEFC CoC

Một số doanh nghiệp phù hợp với PEFC CoC

Ngoài gỗ và giấy, PEFC CoC còn áp dụng cho các sản phẩm phi gỗ như cao su, bần, sợi viscose, da giày, v.v. – phù hợp với những doanh nghiệp muốn mở rộng thị trường sang EU hoặc các thị trường đòi hỏi bằng chứng về nguồn gốc hợp pháp và không phá rừng theo quy định EUDR.

Lợi ích của PEFC CoC đem lại cho doanh nghiệp

Việc áp dụng và duy trì chứng nhận PEFC CoC mang lại giá trị kép: lợi ích chiến lược trực tiếp cho doanh nghiệp và lợi ích cam kết đối với môi trường và xã hội.

1. Lợi ích chiến lược trực tiếp cho Doanh nghiệp

Đây là những lợi ích kinh doanh cốt lõi giúp doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững:

  • Tiếp cận thị trường và mở rộng xuất khẩu: Đây là lợi ích quan trọng nhất. PEFC CoC được coi là “giấy thông hành” để sản phẩm vào các thị trường khó tính như EU, Mỹ, Nhật Bản, nơi người tiêu dùng và các nhà bán lẻ lớn (như IKEA, Home Depot) yêu cầu sản phẩm có chứng nhận.
  • Đảm bảo tuân thủ pháp lý: Chứng nhận PEFC CoC cung cấp một cơ chế mạnh mẽ, đặc biệt khi kết hợp với Hệ thống Thẩm định (DDS), để chứng minh sự tuân thủ các quy định pháp lý quốc tế nghiêm ngặt như Quy định về sản phẩm không gây suy thoái rừng của EU (EUDR) và Đạo luật Lacey của Mỹ, giúp giảm thiểu rủi ro pháp lý và tránh bị từ chối nhập khẩu.
  • Nâng cao uy tín và hình ảnh thương hiệu: Doanh nghiệp thể hiện cam kết rõ ràng với sự bền vững và trách nhiệm môi trường – xã hội. Điều này thu hút các đối tác, nhà đầu tư và đặc biệt là người tiêu dùng có ý thức, tạo dựng lòng tin và sự khác biệt cho thương hiệu.
  • Minh bạch hóa chuỗi cung ứng: Tiêu chuẩn yêu cầu kiểm soát chặt chẽ dòng nguyên liệu đầu vào và đầu ra, giúp doanh nghiệp quản lý rủi ro tốt hơn, tối ưu hóa vận hành và ngăn chặn vật liệu bất hợp pháp hoặc không rõ nguồn gốc xâm nhập vào chuỗi cung ứng.

2. Lợi ích cam kết với Môi trường và Xã hội

Bằng cách ưu tiên và sử dụng nguyên liệu được chứng nhận PEFC, doanh nghiệp của bạn đang trực tiếp góp phần và hỗ trợ một hệ thống toàn cầu nhằm:

  • Bảo vệ đa dạng sinh học: Đảm bảo nguyên liệu đến từ các khu rừng được quản lý theo cách hỗ trợ các hệ sinh thái phức tạp và bảo vệ các loài động thực vật đa dạng.
  • Bảo tồn hệ sinh thái và môi trường sống: Ưu tiên bảo tồn các nguồn tài nguyên thiên nhiên quan trọng như nguồn nước, đất đai và các môi trường sống quan trọng cho động vật hoang dã.
  • Hỗ trợ cộng đồng: Đảm bảo rằng hoạt động khai thác rừng tôn vinh giá trị, văn hóa cộng đồng và hỗ trợ sinh kế bền vững, công bằng cho người dân địa phương và người bản địa sống phụ thuộc vào rừng.
  • Thúc đẩy khai thác bền vững: Đảm bảo sự cân bằng lành mạnh giữa việc khai thác tài nguyên rừng cho nhu cầu kinh tế hiện tại và việc duy trì, phát triển sức khỏe, năng suất của khu rừng cho các thế hệ tương lai.

KẾT LUẬN

PEFC CoC là minh chứng cho sự phát triển có trách nhiệm — nơi lợi ích kinh tế song hành cùng mục tiêu bảo vệ hành tinh. Đầu tư vào chứng nhận này không chỉ là đầu tư cho sản phẩm hôm nay, mà còn là đầu tư cho tương lai xanh của ngành lâm nghiệp Việt Nam.